تأثیر پلی مرفیسم vdr cdx-۲ بر پاسخ شاخص های فربهیِ مرکزی به دریافت ویتامین d در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ : کارآزمایی بالینی تصادفی

سابقه و هدف: بین کمبود غلظت سرمی 25 هیدروکسی ویتامین d (25ohd) و فربهی مرکزی ارتباط وجود دارد. هدف این مطالعه بررسی اثر دریافت روزانه دوغ غنی شده با ویتامین d بر شاخص های فربهی مرکزی و نقش احتمالی پلی مرفیسم  cdx-2 از گیرنده ویتامین d (vdr) بر پاسخ شاخص های فربهی به دریافت ویتامین d در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 می باشد. مواد و روش ها: 60 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند که یک گروه دوغ ساده (pd) حاوی 170 میلی گرم کلسیم در هر 250 میلی لیتر (29=n) و گروه دیگر دوغ غنی شده (fd) با 500 واحد بین المللی ویتامین d در هر 250 میلی لیتر (31=n) دو بار در روز به مدت دوازده هفته دریافت کردند. سطح سرمی 25ohd، گلوکز ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، quicki (quantitative insulin check index)، درصد توده چربی بدن (fm%)، توده چربی تنه (tf%)، بافت چربی احشایی (vat) و دور کمر (wc) در ابتدای مطالعه و پایان مداخله اندازه گیری شد. ژنوتیپ های پلی مرفیسم cdx-2 vdr در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 در گروه fd (60=n)  تعیین شد. یافته ها : پس از دوازده هفته سطح سرمی 25ohd به طور معنی داری در گروه fd نسبت به گروه pd افزایش یافت (nmol/l 4/35+ در مقابل  nmol/l 8/4  - و 001/0 < p). میانگین تغییرات wc (3/1- در مقابل 6/1+ سانتیمتر و 02/0 = p) ، fm (1/5- در مقابل 60/0+ درصد و 001/0 < p) tf (1/1-در مقابل 13/0 درصد و 003/0 = p) و vat (80/0- در مقابل 37/0+ a.u. و 001/0 < p) به طور معنی داری در گروه fd نسبت به گروه pd کاهش یافت. 25ohd سرم تنها در گروه حامل ژنوتیپ aa افزایش یافت (8/34 نانومول در لیتر در گروه aa در مقابل 4/6- در گروه ag و 6/1- در گروه gg و 001/0 < p ). این تغییر با کاهش معنی دار در wc (004/0 = p) ، fm% (001/0 < p) ،  tf% (001/0< p) در حاملین ژنوتیپ aa همراه بود. نتیجه گیری: دریافت روزانه دوغ غنی شده با 1000 واحد ویتامین d به مدت دوازده هفته، شاخص های فربهی مرکزی مانند چربی تنه و چربی احشایی را در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بهبود بخشید که این مسئله در حاملین ژنوتیپ  aa از پلی مرفیسم vdr cdx-2 بیشتر بود. واژگان کلیدی: ویتامین d، فربهی مرکزی، توده چربی، چربی احشایی، دیابت نوع 2، ژن، گیرنده، پلی مورفیسم